پرورش شتر در قم نيست

مشكل شهر قم در پرورش شتر

 آلودگي‌ها و مشكلات محيط زيست از جمله مواردي است كه به طور مستقيم سلامت و حيات انسان‌ها را تهديد مي‌كند بنابراين لازم است اقداماتي براي حفظ محيط زيست از آسيب‌ها و مشكلات اجرا شود.
همه نهادها بر اساس توان خود بايد در حوزه محيط زيست ورود پيدا كنند و بسيج همگاني براي حل مشكلات اين بخش وجود داشته باشد زيرا استان قم با توجه به شرايط منطقه‌اي داراي مشكلات جدي در بخش توسعه بياباني و پديده ريزگردها است كه در آينده مخاطرات جدي را براي استان رقم مي‌زند.
به منظور بررسي بيشتر مشكلات زيست محيطي استان با حسن بختياري، نائب رئيس شوراي اسلامي شهر قم به گفت‌وگو پرداختيم.
مشكلات زيست محيطي استان قم از چه عواملي سرچشمه مي‌گيرد؟
بخشي از مشكلات زيست محيطي به دليل مشكلات ساختاري و قانوني است. برخي اوقات نقش و جايگاهي كه براي سازمان محيط زيست در نظر گرفته شده تنها يك جايگاه نظارت عاليه است و به طور عملي ابزارهاي قانوني در دست افراد ديگر قرار دارد.
در بحث آلاينده‌هاي صنعتي بايد ارتباط نزديكي بين مجموعه اداره‌كل محيط زيست، دستگاه‌هاي اجرايي مانند وزارت صنايع و شهرك‌هاي صنعتي وجود داشته باشد.
نظر دست اندركاران در مجموعه محيط زيست اين است كه به طور عملي اهرم‌هاي كنترلي در دست دستگاه‌هاي ديگر است و دستگاه‌هاي ديگر نيز در واقع در اين موضوع به طور جدي وارد نمي‌شوند.
راهكار عملي در زمينه پاكسازي محيط زيست از آلاينده‌ها چيست؟
در بحث واحدهاي آلاينده محيط زيست به طور طبيعي بايد دستگاه قضايي ورود پيدا كند و منويات و نقطه نظرات كارشناسي سازمان محيط زيست بايد به عنوان يك ضابط قضايي مبناي بسياري از تصميم‌گيري‌‌ها و اقدامات بازدارنده و تنبيهي باشد.
بسياري از جرايمي كه در حوزه محيط زيست وجود دارد مربوط به قوانين گذشته است. اين قوانين و جرايم ذكر شده در واقع بازدارندگي لازم را به طور مشخص ندارند.
در بحث اصلاح قوانين نيز نياز است تجديد نظر جدي صورت گيرد و در مسائل زيست محيطي در بخش‌هاي مختلف اجرايي و قضايي بايد رويكرد توجه بيشتر به محيط زيست به عنوان باور در بين همه مسؤولان وجود داشته باشد.
اگر اين باور ايجاد شود به طور طبيعي مي‌توان از ظرفيت‌هاي قانوني كنوني نيز بهره لازم را برد ولي اين نقص به طور مشخص وجود دارد.
شهرداري تا چه اندازه مي‌تواند در برطرف كردن مشكلات زيست محيطي نقش‌آفرين باشد؟
شهرداري‌ها نيز مانند بسياري از دستگاه‌هاي اجرايي حس مسؤوليت‌پذيري و وظيفه‌مندي در برابر مسائل زيست محيطي را ندارند البته رويكردهايي در سال‌هاي اخير ايجاد شده كه نمونه آن تبديل معاونت خدمات شهري به معاونت خدمات شهري و محيط زيست است.
عنوان محيط زيست در فعاليت‌ها و اهداف شهرداري‌ها مشاهده مي‌شود ولي واقعيت اين است كه بسياري از اهداف و رويكردها عمق ندارد و بيشتر به صورت يك هدف كلان و كلي است بنابراين بايداعتراف كنيم كه شهرداري‌ها وظيفه‌مندي جدي در حوزه محيط زيست به خود اختصاص نمي‌دهند.
حداكثر مسئله زيست محيطي كه شهرداري پيگيري مي‌كند موضوع توسعه فضاي سبز است در حالي كه رويكردهاي زيادي وجود دارد كه بايد از سوي شهرداري ها نيز پيگيري شود. بحث آلودگي هوا، پايش آلودگي‌هاي محيطي و پايش آلاينده‌هاي زيست محيطي از موضوعاتي است كه بايد از سوي شهرداري‌ها پرداخته شود.
چه موانعي در زمينه ورود پيدا نكردن مديريت شهري در كاهش مشكلات زيست محيطي وجود دارد؟
بخش عمده‌اي از كار به فقدان مديريت يكپارچه شهري مربوط است اگر در داخل كشور مانند بسياري از كشورهاي دنيا مديريت يكپارچه واحد شهري محقق شده بود به طور طبيعي شهرداري‌ها به اين موضوع مي‌پرداختند.
فقدان مديريت يكپارچه شهري به طور عملي سبب شد كه احساس مسؤوليت در حوزه محيط زيست شهري نيز به طور جدي در مجموعه شهرداري‌ها وجود نداشته باشد.
قم جاي پرورش شتر نيست
برخي افراد بيان مي‌كنند كه اگر روند آلايندگي قم ادامه پيدا كند شايد در آينده قم غير قابل سكونت شود، چه تهديداتي وجود دارد كه زمينه چنين تعبيراتي است؟
نوع آلاينده‌ها در شهرها متفاوت است. قم به عنوان شهري كويري با مختصات و ويژگي‌هاي خاص خود با كمبود بارش، بالا بودن تبخير و محدوديت‌هاي توسعه فضاي سبز مواجه است.
توسعه و گسترش بيابان‌ها و بيابان‌زايي در اطراف شهر به عنوان يك تهديد اساسي است و از طرفي ديگر تالاب‌هاي اطراف شهر قم به واسطه فقدان حق‌آبه‌هاي زيست محيطي در حال تبديل شدن به تهديد بزرگ هستند.
درياچه حوض السلطان در حال خشك شدن و نابودي است كه مي‌تواند منشأ بسياري از مشكلات زيست محيطي آينده استان قم و حتي استان‌هاي مجاور باشد.
مهمترين مشكل در حوزه محيط زيست در چه بخشي قرار دارد؟
توسعه بيابان‌ها بزرگترين مشكل در بخش مسائل زيست محيطي است كه آينده شهر قم را تهديد مي‌كند و با وجود آنكه اقداماتي در زمينه مبارزه با گسترش بيابان‌ها روي مي‌دهد ولي هنوز به عنوان تهديد اساسي است.
عوامل متعددي در بيابان‌زايي تأثيرگذار است كه از جمله آنها مي‌توان به كاهش بارندگي‌ها و فقدان حق آبه‌هاي زيست محيطي اشاره كرد ولي در زمينه توسعه بيابان بحث چراي بي‌رويه و به طور مشخص چراي شتر به عنوان عاملي است كه در حال تخريب زيستگاه بياباني است و به طور عملي بيابان‌هاي اطراف قم را از حداقل پوشش گياهي در حال تهي كردن است ولي كسي به اين موضوع فكر نمي‌كند.
پرورش شتر يكي از تهديدات اساسي در اطراف قم است كه به اين وسيله حداقل پوشش گياهي استان در حال از بين رفتن است.
از بين رفتن پوشش گياهي به هر دليل تهديدي است كه مي‌تواند سبب گسترش ريزگردها در مجموعه استان و شهر قم شود.
قم جاي پرورش شتر نيست
وظيفه مديران در زمينه پرورش شتر در استان چيست؟
مجموعه مديران بايد به اين باور برسند و بخش كشاورزي و منابع طبيعي مدعي برخورد با پديده پرورش شتر در مجموعه استان باشد.
مجموعه منابع طبيعي و محيط زيست استان بايد راهكارهايي براي مقابله با اين فرآيند را پيگيري كند تا توسعه پرورش شتر در مجموعه استان وجود نداشته باشد.
شترها در بيابان‌ها رها مي‌شوند و از پوشش گياهي بيابان استفاده مي‌كنند بنابراين بايد براي حفظ حداقل پوشش گياهي موجود در بيابان‌هاي اطراف شهر قم از اين پديده جلوگيري شود.
پرورش شتر در كدام بخش استان انجام مي‌شود؟
پرورش شتر پديده‌اي است كه سبب توسعه بيابان‌زايي مي‌شود و در از بين رفتن پوشش گياهي نقش دارد كه در بخش شمال و شمال شرق قم به وفور قابل رؤيت است.